– მამაო, გთხოვთ გვესაუბროთ ღმრთისმშობლის ღვაწლზე კაცთა მოდგმის გადარჩენის საქმეში
„სიბრძნემან იშენა თავისა თჳსისა სახლი, და ქუეშე შეუდგნა მას შჳდნი სუეტნი“ (იგ. 9:1) – სოლომონ ბრძენის ამ სიტყვებში, რომლებიც იკითხება ყოვლადწმიდა დედის ხსენების სადღესასწაულო მწუხრზე, ეკლესია ხედავს წინასწარმეტყველებას დედა ღმრთისმშობელზე. უფალმა თვითონ აღაშენა ხორციელი მშობელი და სვეტებად, სიმტკიცედ მისი სულიერი შენობისა შეუდგა „შვიდნი სვეტნი“, ანუ სათნოებათა სისრულე. ამავდროულად, საგულისხმოა, რომ საღმრთო განგებულება არასდროს აქცევს ადამიანს მარიონეტად და ყოველთვის ითვალისწინებს კაცობრივ ნებას, თანამოქმედებს მასთან. ადამიანი აღეშენება სულიერად მხოლოდ მაშინ, როცა მისი ნება არის თანამოქმედებაში ღმრთაებრივ ნებასთან. თუ უფალმა შეამკო ყოვლადწმიდა სათნოებებით – თავად ქალწული მარიამიც ესწრაფოდა მათ მოხვეჭას. დედა ღმრთისა არის ის ადამიანი, რომელშიც მოხდა კონცენტრაცია დაცემული ადამიანური ბუნებისათვის შესაძლებელი საუკეთესო თვისებებისა. რჩეულობა არ ნიშნავს უზრუნველყოფილ ცხოვნებას, არამედ მაღალ მოწოდებას, რომელსაც უნდა შეესაბამოს ადამიანის ნებელობა და ცხოვრება, რათა შეეთვისოს უფალს. ყოვლადწმიდა დედამ მრავალი შრომისა და უდიდესი ტკვილის ფასად გვაჩვენა სახე სიწმიდით ცხოვრებისა, ღმრთის მოწოდებისადმი შესატყვისობისა.
ყოვლადწმიდა დედაზე ცოტას მოგვითხრობს წმიდა წერილი. გაცილებით მეტი შემოგვინახა წმიდა გარდმოცემამ, ზოგი რამ შემოგვრჩა აპოკრიფების სახით. მის მიმართ მოწიწება და სასოება ყოველთვის იყო მახასიათებელი ქრისტეანული ცნობიერებისა. თავისი დამოკიდებულება ყოვლადწმიდის მიმართ ეკლესიამ გამოხატა ჰიმნოგრაფიაში. არ არსებობს საზოგადო თუ კერძო მსახურება, რომელშიც არ არის ვედრება ყოვლადწმიდა ქალწულის მიმართ.
„სასოო და შესავედრებელო ქრისტეანეთაო, ურცხვენელო“ – ასე მიმართავს წმიდა ეკლესია დედა ღმრთისმშობელს. იგი, როგორც უპატიოსნესი ქერუბიმთა, ნამდვილად არის იმედი ჩვენი ხსნისა და ურცხვენელი, მარადის შესმენილი მეოხი ჩვენი ღმრთის წინაშე.
ყოველ ადამიანს აქვს განსაკუთრებული დამოკიდებულება დედისადმი, რომელსაც ნაკლებად გამოფენს სხვათა წინაშე და ცხოვრების მთელ მანძილზე ატარებს გულით. დედა ღმრთისმშობელს ქრისტეანის სული აღიქვამს საკუთარ დედად, ხორციელ დედაზე უპირატესად, ეიმედება იგი როგორც ჩვილს, რომელიც აფარებს თავს დედას.
არის შემთხვევები, როცა ადამიანს უძნელდება ცოდვის დაძლევა, მრავალგზის ინანიებს და კვლავ ძლევს უძლურება. მიდის იქამდე, რომ არც კი იცის, როგორ, რა კადნიერებით ევედროს ღმერთს, რადგან მრავალგზის პატიებულმა, ისევ უღალატა, ვერ ბედავს კვლავ უხმოს ღმრთის კაცთმოყვარებას, რადგან სინდისი ემოწმება – სამართლიანი საზღაურის დრო ახლოვდება. ასეთ დროს ახსენდება დედა ღმრთისმშობელი, რომელიც არის არა მხოლოდ მაცხოვრის ხორციელი მშობელი, არამედ მისი საკუთარი დედაც. მირბის მასთან, ტროპრებით, პარაკლისებით, საგალობლებით ევედრება მას შუამდგომლობას. და ხდება სასწაული – დედა ღმრთისმშობელი შეეწევა. არის სხვა შემთხვევებიც, როცა მიწიერი ტკივილით დამძიმებული ადამიანი ეს-ესაა სასოწარკვეთამდე მიდის, მაგრამ იხსენებს, რომ ჰყავს დედა ზეცაში, მირბის მასთან და აქაც ხშირად ხდება სასწაული – ადამიანს ენიჭება ხსნა და სიხარული სულისა. დამაფიქრებელია, რომ სასწაულთმოქმედი ხატების უმეტესობა არის ყოვალდწმიდა ღმრთისმშობელისა. ეს მისი განსაკუთრებული მეოხებისა და ჩვენთან სიახლოვის მაუწყებელია.
– მამაო, როგორ უნდა გავიაზროთ იოანეს სახარებაში აღწერილი მოვლენა, რომელსაც უფლის საყვარელი მოწაფე ასე გადმოსცემს: „ და მესამესა დღესა ქორწილი იყო კანას გალილეაჲსასა, და მუნ იყო დედაჲ იესუჲსი. მიჰხადეს იესუს და მოწაფეთა მისთა ქორწილსა მას. და ვითარ მოაკლდა ღჳნოჲ, ჰრქუა იესუს დედამან მისმან: ღჳნოჲ არა აქუს. ჰრქუა მას იესუ: რაჲ არს ჩემდა და შენდა, დედაკაცო? არღა მოწევნულ არს ჟამი ჩემი. ჰრქუა დედამან მისმან მსახურთა მათ, ვითარმედ: რაჲცა გრქუას თქუენ, ყავთ! “(ინ. 2:1-5)
პირველ სასწაულს მაცხოვარი დედის თხოვნით აღასრულებს. დედა ხვდება, რომ მისი შვილი არ არის ჩვეულებრივი ადამიანი. მართალია, მან ატარა იგი ცხრა თვე, გაზარდა ჩვილობიდან, მაგრამ მასვე ახსოვს მისი ზებუნებრივი ჩასახვა, შობა. იცის დედამ, რომ შვილი დაემორჩილება, შეისმენს, აღასრულებს. ლაპარაკია არა სნეულის განკურნებაზე, ტყვეთა გამოხსნაზე ან სხვა მსგავს გარემოებაზე, არამედ ღვინოზე, რომლის ნაკლებობა მასპინძელს უხერხულ მდგომარეობაში აგდებს. თითქოს, არ არის ისეთი გარემოება, რომელიც ადამიანის სულის გადარჩენას ეხება, მაგრამ ყოვლადწმიდა დედა თანაგრძნობით უყურებს ყოველ ადამიანურ გასაჭირს და სთხოვს ძეს. სთხოვს დედობრივი კადნიერებით, რწმენით. „რაჲ არს ჩემდა და შენდა, დედაკაცო? არღა მოწევნულ არს ჟამი ჩემი“ – ერთი შეხედვით ეს სიტყვები ყვედრებად გვეჩვენება, მაგრამ მათში ჩანს დედის კადნიერება ძის წინაშე. არც დროა ჯერ დადმგარი, არც გარემოებაა სათანადო მაცხოვრის ზეციური ბუნების გამოსავლენად, მაგრამ დედისადმი სიყვარულის გამო უფალი სასწაულს აღასრულებს. ხდება ზოგჯერ ჩვენს ცხოვრებაში: გვავიწყდება მარადიული და დროებითის თხოვნით მივმართავთ ღმრთისმშობელს. იგი კი შეისმენს და მეოხად გვიდგება ღმრთის წინაშე, რათა ამით მოლბეს ჩვენი გული, განათდეს გონება, დავინახოთ ღირებული, მარადიული, ზეციური და უდარესიდან უმაღლესის თხოვნამდე ავმაღლდეთ.
– ჯერ კიდევ მე-19 ს. ნ. ბარათაშვილი გულმტკივნეულად წერდა პოემაში „ბედი ქართლისა“: „ჰოი, დედანნო, მარად ნეტარნო, კურთხევა თქვენდა ტკბილსახსოვარნო, რა იქნებოდა რომ ჩვენთა დედათ სული თქვენებრი გამოჰყოლოდათ“. რა როლი უჭირავს ქალს ოჯახში და როგორ უნდა აღიდგინონ თანამედროვე დედებმა სულში ხატება ღმრთისმშობლისა?
ქალის როლი ოჯახში, შეიძლება ითქვას, განმსაზღვრელია. საეკლესიო სამართალი, გარდა მეუღლეთა მონაზვნად აღკვეცისა, უშვებს გამონაკლის უფლებას გაყრისა – როცა დედაკაცი ეცემა მრუშობით, თუმცა, არაფერს ამბობს იმ შემთხვევაზე, როცა მსგავსად სცოდავს მამაკაცი. ამაში არ არის დედაკაცის დაკნინება. მრუშობის ცოდვა უმძიმესია და მისი სიმძიმე არ არის განპირობებული ადამიანის სქესით – ქალსაც და კაცსაც ერთნაირად მოეკითხება. მაგრამ ქალის როლი ოჯახში მეტად მნიშვნელოვანია და მისი მხრიდან ოჯახის ღალატი არის ოჯახის საფუძვლის მოშლა. ქალის ირგვლივ იგება ის, რასაც ოჯახური ცხოვრება, სითბო და სიმყუდროვე ჰქვია.
დედა არის უპირველესი აღმზრდელი შვილისა. აღზრდა იწყება არა მაშინ, როცა ბავშვი მოიკრებს გონიერებას, არამედ დედის წიაღშივე. როცა დედა ცდილობს მოიხვეჭოს მადლი ღმრთისა, შეამკოს სული სიწმინდით. ამ მადლს, როგორც ცხოვრების გზის მანათობელ ანთებულ სანთელს, გადასცემს შვილს. განსაკუთრებულია დედის როლი შვილის ჩვილობასა და სიყმაწვილეში, როცა დგამს პირველ ნაბიჯებს მიწიერ ცხოვრებაში. ის პირველი შეგრძნებები, ქცევითი მაგალითები, რომელსაც იძენს ჩვილი, ხშირად ამოუშლელად მიჰყვება მთელი ცხოვრების მანძილზე. ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია, რა ღირებულებებით ცხოვრობს დედა, რა ანათებს მის სულს, როგორ იქცევა, როგორ ავლენს შვილისადმი სიყვარულს, მომთხოვნელობას, თანადგომას. წმინდათა ცხოვრებაში ხშირად ვხვდებით მაგალითებს იმისა, რომ სწორედ დედის მაღალი სულიერება იქცევა საწინდრად შვილის შემდგომი მოშურნეობისა.
დედა ღმრთისმშობელში იკურთხა დედობა. ის არის ჩვენთვის მაგალითი დედობისა და მისი ხატება ჩვენს სულში აღეშენება მისი მიბაძვით. მიბაძვა კი უპირველესად ღმრთის მორჩილებაში, სიწმინდეში, მოთმინებაში, სიმდაბლეში გვმართებს. როცა გვსურს სიწმინდის მოხვეჭა უპირველესად უნდა განვეშოროთ იმას, რაც გვბილწავს – უჯერო სანახაობებს, საუბრებს, ცოდვისაკენ წამქეზებელ გარემოებებს. სამწუხაროდ, დაგვიდგა დრო, როცა სიბინძურემ თავად გააღო ჩვენი სახლის კარი, ფილმების, შოუების, რეკლამებისა და სხვა სანახაობის სახით დაიმკვიდრა უდიდესი ადგილი ოჯახებში. არანაირ სიწმიდესა და კეთილ მომავალზე არ ღირს საუბარი, სანამ არ აილაგმება ოჯახში ეს საშინელება, სანამ ოჯახი არ გახდება შეუვალი უკეთურებისათვის. ზოგადად, დღეს მიმდინარეობს გამოუცხადებელი ომი ტრადიციული ზოგადსაკაცობრიო ოჯახური ღირებულებების წინააღმდეგ და ეს გლობალური პოლიტიკის ნაწილია. ასეთ გარემოებაში ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორ შეძლებს ქალი იყოს გამაერთიანებელი ოჯახისა, მისი სიწმინდის დარაჯი.
– თქვენი აზრით, რა არის ყველაზე დიდი სულიერი სნეულება თანამედროვე საზოგადოებისა?
სნეულება მრავალია, მაგრამ, უმთავრესად მივიჩნევ რელიგიურობის უნარის დაკნინებას ადამიანებში და აქედან გამომდინარე, უღმერთობას. ზოგი ფიქრობს, რომ უღმერთობის ჟამი ისტორიას ჩაბარდა, მაგრამ არ არის ასე. თუ მეოცე საუკუნეში იყო დრო, როცა ებრძოდნენ რელიგიას და ამით ირიბად წარმოაჩენდნენ მის მნიშვნელობას ადამიანის ცხოვრებაში, დღეს ნამდვილი ათეიზმისაკენ სვლა შეინიშნება – არავინ გვიკრძალავს, ოღონდ საზოგადო ცხოვრებაში მიუღებლად მიიჩნევა სარწმუნოებრივი ღირებულებები და მათ მხოლოდ მაშინ ენიჭება გამოვლენის უფლება, როცა სეკულარულ ღირებულებებს არ ეწინააღმდეგებიან. დღეს ეკლესიას უყურებენ როგორც სოციალურ ინსტიტუტს, მისგან შესაბამის ქმედებას მოელიან და ნაკლებად ხედავენ მასში გადარჩენის საშუალებას, ზნეობრივი ორიენტირების მცველს. ათეიზმი არის არა იმდენად განცხადებული ბრძოლა ღმერთთან, რამდენადაც მისი დავიწყება, არგათვალისწინება და სწორედ ასეთი მისწრაფება შეიმჩნევა დღეს. მსოფლიოს ე.წ. ცივილიზებულ ნაწილს აყოლი თანამედროვე ქართული საზოგადოება აქტიურად ცდილობს ღმერთის მცნების განდევნას მისი წიაღიდან. ეს არ არის ქართული მოვლენა, მაგრამ გვაქვს ეს ნაკლი ქართველებს – ადვილად ავყვებით სხვას. შექმნილი გარემოება ძალიან საშიშია, რადგან სადაც იმკვიდრებს სრული უღმერთობა, იქ არც ზნეობრივი ორიენტირები არსებობს და სიკეთე თუ ბოროტება მხოლოდ მიმდინარე მიზანშეწონილობით განისაზღვრება.
– როგორ ფიქრობთ, რამ გამოიწვია საზოგადოების სარწმუნოებრივი ცხოვრების მიმართ გულგრილი დამოკიდებულება,ახალგაზრდებში ათეისტური განწყობის მომძლავრება, მორწმუნეთა ნელთბილობა? ადამიანები, რომლებიც ცათა სასუფევლის დამკვიდრებას უნდა ცდილობდნენ, სავსებით სხვა გზით წარემართებიან, ქრისტეს როდი ირჩევენ, არამედ სულ სხვა "მეუფეს."
პატერიკი ერთი ასეთი შემთხვევის შესახებ მოგვითხრობს: მონასტრის ერთ-ერთ ბერს აქვს ხილვა, თითქოს ეშმაკი ურიგებს მონაზვნებს ნიჩბებს. კითხვაზე: „ამას რისთვის აკეთებ?“, ესმის პასუხი: „რომ ვერ მოიცალონ სალოცავად“. ადამიანი სულისა და სხეულის ერთობაა. მას უწევს ზრუნვა მიწიერზე, მაგრამ ყოველთვის ვერ ყოფნის სიბრძნე და ნებისყოფა შემოიფარგლოს საჭიროებით და არ აჰყვეს გულისთქმას. სულიერი ცხოვრება ვერ წარემართება ადამიანში, თუ წუთისოფლის საზრუნავებს არ წაართვა დრო და ძალა, არ გამოიყენა ის ღმრთის სადიდებლად. მთელი ცხოვრების მანძილზე ვზრუნავთ, ვშფოთავთ, ვმუშაობთ. ზოგჯერ დასვენების დროც არ გვაქვს. მაგრამ, დროდადრო უნდა შევჩერდეთ და ვკითხოვთ საკუთარ თავს: ვინ ვარ, სად მივდივარ, რა მიმაქვს, რა დამრჩება. ველოდებით იმ დროს, როცა მოვისტუმრებთ ყოველდღიურ საქმეებს და მოგვეცემა დრო ღმერთთან ურთიერთობისათვის, მაგრამ ამის მომლოდინეს არასდროს ეძლევა დრო მიწას მოსწყდეს. ადამიანები გავხდით მომხმარებლები, ეგოისტები და დავკარგეთ მემსხვერპლეობის უნარი – არაფრის გაწირვა არ გვსურს, თუმცა სასუფეველზე სიტყვიერად არ ვამბობთ უარს. ვერ ვმიჯნავთ აუცილებელსა და სასურველს.
სულიერი და, ზოგადად, ზნეობრივად გამართული ცხოვრებისათვის აუცილებელია ადამიანმა ისწრაფოს თავისუფლებისაკენ. ოღონდ თავისუფლების არა იმ გააზრებისაკენ, რომელიც ამბობს: „რაც მინდა, ის უნდა ვაკეთო“. ჭეშმარიტი თავისუფლება არის საკუთარი თავზე უფლობა, ბატონობა. როცა ადამიანს შეუძლია დადგეს გულისთქმაზე მაღლა და გონივრულ, მარადიულ ღირებულებებთან შეთანხმებულ მიზნებს დაუმორჩილოს მისწრაფებები. ასეთმა ადამიანმა იცის, რომ თავისი სურვილი უნდა გადაამოწმოს სახარებით. ქრისტეანის ცხოვრებაში ასეთი მიდგომა ვლინდება სიმკაცრეში საკუთარი თავისადმი, მცდელობაში უპირობოდ აღასრულოს ლოცვითი კანონი, ის კურთხევა, რომელიც აქვს მოძღვრისაგან, იყოს სულგრძელი, მომთმენი, არგანმკითხველი მოყვასისა, თავმდაბალი. სადაც დანგრეულია ლოცვითი კანონი, იქ შეუძლებელია სულიერი ზრდა და, თუ არის რაღაც მსგავსი სულიერების – მხოლოდ ხიბლისმიერი სიცრუე.
ცეცხლი, რომელსაც არ შევმატებთ საწვავს, აუცილებლად ჩაქრება. ქრისტეანული მოშურნეობის სულიერი ცეცხლი მაშინ გიზგიზებს, როცა საწვავად შევუკეთებთ მონდომებას, თვითუარყოფას, მონანულ ცხოვრებას. სადაც იკლებს მონდომება, იქ მალევე ქრება გულში არსებული სარწმუნოებრივი ცეცხლი.
– რა ხერხით ვეცადოთ, რომ ჩვენში ქრისტიანული სარწმუნოება აღენთოს და სიწმინდისაკენ სწრაფვის სურვილი დაგვეუფლოს?
წმიდა მოციქული პავლე ბრძანებს: „ყოველივე ჯერ-არს ჩემდა, არამედ არა ყოველი უმჯობეს არს“ (კორ. 6:12). არის ისეთი ქმედებები, რომლებიც თავისთავად არ წარმოადგენენ ცოდვას. მაგრამ არის თუ არა კონკრეტული ქმედება აღმაშენებელი სულისა, თითოეულმა თავად უნდა განსაზღვროს. დღეს, ტკბობისმოყვარეობის მეფობის ჟამს, ხშირად გვესმის, რომ დასაშვებია ყველაფერი, რაც არ არის აკრძალული ცხადად. არ არის ასე! სულიერ ცხოვრებას აქვს თავისი ნიშან-თვისებები, ხერხები, მიზნები. თუ ადამიანის მიზანია ქრისტესთან შეთვისება, გადარჩენა და სასუფევლის დამკვიდრება, მისთვის მიწიერი ცხოვრება არის სამზადისი და წინაკარი მარადისობისა. იგი ცდილობს მიბაძოს წმინდანებს სიმდაბლით, თავშეკავებით, მარხვით, სიწმინდით, უკანასკნელი დღის ხსოვნით. სწორი სულიერი ცხოვრების ნიშანი არის მოშურნეობის, სიმდაბლის, სინანულის, უღირსების და, ამასთანავე, ღმრთის იმედის ზრდა. ჭეშმარიტი ქრისტეანი ვერასდროს ხედავს საკუთარ თავში სათნოებას. ცდებიან ისინი, ვინც სათნოებათა გვირგვინით – სიყვარულით იწყებენ სულიერი ტაძრის შენებას. ასეთები ემსგავსებიან მშენებლებს, რომლებიც ტაძრის შენებას გუმბათით იწყებენ. ბოროტი ატყუებს მათ და მეგობრულ, მამაშვილურ, მეზობლურ თუ სხვა ურთიერთობას ქრისტესმიერ სიყვარულად მოაჩვენებს. ჭეშმარიტი სიყვარული კი სინანულს, სიმდაბლეს, მორჩილებას ეფუძნება და არა გრძნობებსა თუ მიჯაჭვულობებს. ბევრი რამ არის დაშვებული, მაგრამ ჩვენ ცოტას ვიტევთ უვნებელად და ის, რაც თავისთავად ნეიტრალურია, დამანგრეველად გვექცევა. ვფიქრობ, თუ გვსურს მოშურნეობის აღზრდა სულში, უნდა გავითვალისწინოთ ეს გარემოება და ვესწრაფოთ თავშეკავებულ ცხოვრებას, მუდმივად ლოცვით ხსენებას იესუს სახელისა, აღსასრულის ხსოვნას, სინანულს, ხშირ აღსარებას. იმ სიხარულს, რომელსაც მოშურნე ადამიანს ანიჭებს მაცხოვარი, ვერ შეედრება ვერანაირი მიწიერი შვება.
– როგორ უნდა მივეახლოთ სიწმიდეს, წმინდა ნაწილთა როგორი თაყვანისცემა გვმართებს?
დღეს გადაადგილება ბევრად უსაფრთხო, სწრაფი და ხელმისაწვდომია, ვიდრე ოდესმე ყოფილა. შესაბამისად, ბევრად მეტი ადამიანი ცდილობს სიწმიდეთა მოლოცვას. მაგრამ სიწმინდესთან მისვლა ჯერ კიდევ არ ნიშნავს იმ მადლის მიღებას, რაც მისგან მოდის. ჩვენთვის მაგალითი სიწმინდეთა მოლოცვისა არის წმ. დავით გარეჯელის მიერ იერუსალიმის მოლოცვა, როცა წმიდა ბერმა ვერ გაბედა შესვლა იმ ქალაქში, სადაც მაცხოვარი დადიოდა და მხოლოდ სამი ქვის წამოღებით შემოიფარგლა. მაგრამ, პატრიარქმა, რომელსაც ეუწყა ღმრთისაგან, რომ წმიდა ბერმა სამ ქვასთან ერთად წაიღო მთელი მადლი ამ ქალაქისა, თხოვა ქვების დაბრუნება. ძნელად წარმოსადგენია ეს თანამედროვე ადამიანისთვის. სიწმინდის მომლოცველობას მომზადება სჭირდება და ეს არ არის მხოლოდ ტრანსპორტის მოძიება ან ჯგუფის შექმნა. უმთავრესი მზადება უნდა იყოს ლოცვითი. ადამიანი, რომელიც ემზადება სიწმინდის მოსალოცად, გარკვეული დროის მანძილზე უნდა ევედრებოდეს მას, ვისთანაც მიდის პატივის მისაგებად. ლოცვაში „ვეცნობით“, ვუახლოვდებით წმინდანს. ასევე, უნდა გავეცნოთ წმინდანის ცხოვრებას, კონკრეტული სიწმინდის წარმომავლობას. მიახლება უნდა იყოს კეთილკრძალული. ბოროტი ცდილობს ადამიანის მოტყუებას და კეთილ განზრახვაში ღვარძლის შერევას. ასე მაგალითად, მორწმუნეთა შორის ვხვდებით ზოგჯერ ცრუ წარმოდგენას, თითქოს სიწმინდის თაყვანისცემა არის მასთან შეხება. ასეთი მიდგომა ახასიათებს ოკულტიზმს, მაგრამ არა მართლმადიდებლობას. თაყვანისცემა სულით აღესრულება და არა შეხებით. იცის წმინდანმა, რომ მისთვის პატივის მისაგებად მოვედით და, კიდევაც რომ ვერ შევეხოთ, კურთხევა სიწმინდიდან გარდამოდის ჩვენზე. რა თქმა უნდა, არ ვამბობ, რომ არ უნდა შევეხოთ, მაგრამ შეხება არ არის თაყვანისცემის არსი.
ვერ ვითმენ და უნდა ვთქვა: შემზარავია ის სურათი, რომელსაც ვხედავთ ზოგიერთი მომლოცველის მხრიდან: სიწმინდის მოსალოცად მოსულნი არ ერიდებიან ჩხუბს, დაჯიკავებას, ქმნიან ხმაურს, ოღონდ შეეხონ სიწმინდეს. ზოგი კი, ხედავს რა ხალხის სიმრავლეს, არ ჯერდება ერთხელ მთხვევას და მიდის მეორედ, მესამედ. არ გარდამოდის მადლი შეხებით, თუ სულიერი მოკრძალება, სიმშვიდე, მოწესრიგებულობა არ ახლავს ჩვენს შეხებას. იყო შემთხვევა, როცა უცხოეთიდან ჩამოვიდა მომლოცველი ღმრთისმშობლის სამოსელთან. მაგრამ, რაკი შესვლა მუზეუმში ვერ ხერხდებოდა,
დადგა საცავის კედელთან, ილოცა პარაკლისი და დამშვიდებული, გახარებული გაემართა სახლისაკენ, – იცისო ღმრთისმშობელმა, რომ მასთან მოვედი. მისაბაძი მაგალითია ჩვენთვის.
დადგა საცავის კედელთან, ილოცა პარაკლისი და დამშვიდებული, გახარებული გაემართა სახლისაკენ, – იცისო ღმრთისმშობელმა, რომ მასთან მოვედი. მისაბაძი მაგალითია ჩვენთვის.
– მამაო, გთხოვთ, ვლაქერნობის დღესასწაული მიულოცოთ ქართველ ხალხს.
„გახსოვდეს, ვისი გორისა ხარ!“. ძნელად მოიძებნება ქართველი, რომელსაც ეს სიტყვები არ სმენია. მინდა ვუსურვო ჩვენს ხალხს, არ დავიწყნოდეს ვისი გორისაა. საქართველო ხომ იმ გორისაა, რომელიც ღმრთისმშობელმა აღაშენა. აქედან მოდის ყოველივე დიადი, რაც ჩვენ წარსულსა თუ აწმყოში მოგვეპოვება. დედობრივი კადნიერების მეოხებით მუდამ გვიფარავდა დედა ღმრთისა, გამოგვატარა საუკუნეები ისე, რომ ერად დავრჩით. კვლავაც ნუ მოგვაკლოს ყოვლადწმიდამ თავის მეოხება. დაიცვას, გამოაფხიზლოს, გაამთლიანოს და გააბრწყინვოს ჩვენი ქვეყანა!
